Thứ Ba, 23 tháng 1, 2007

Thơ Văn Quốc Thanh và Thu Nguyệt viết về lũ

nhà văn
Hồ Tĩnh Tâm


Rằm tháng Tám là lúc trăng đẹp nhất, sáng nhất trong năm. Nhưng theo quy luật sức hút của mặt trăng và trái đất, đây cũng là lúc lũ ở Nam Bộ chúng ta lên tới đỉnh cao nhất của nó. Vào dịp trước Tết Trung thu năm 2000 vừa qua, Hội Văn học Nghệ thuật Vĩnh Long có tổ chức một đoàn đi thực tế sáng tác trên đỉnh lũ, tại một số huyện đầu nguồn của tỉnh Đồng Tháp.
Suốt 5 ngày 5 đêm lênh đênh trên đỉnh lũ, chúng tôi đã chứng kiến tận mắt nỗi vất vả cực nhọc của đồng bào vùng lũ. Ngồi trên nóc tàu, cưỡi sóng lướt tới những làng quê đang ngập chìm trong lũ, ai cũng nói sẽ viết bằng được một vài tác phẩm có ý nghĩa, để chia xẽ nỗi vất vả, cực nhọc của bà con. Có người qúa xúc động, đã sáng tác luôn tại chỗ, rồi ngồi trên nóc tàu đọc oang oang cho bạn bè nghe.
Văn Quốc Thanh là một người như vậy. Anh viết luôn một hơi mấy bài. Ấy vậy mà khi về tới Vĩnh Long, bài thơ trình làng đầu tiên của anh lại không phải là những bài viết về lũ ở Đồng Tháp.
Anh nói với tôi:
Thấy bà con ngoi ngóp hàng thước trong nước ở Tháp Mười, tôi thương họ bao nhiêu thì càng chạnh nhớ bà con ngoài quê bị cơn bão số 5 dìm trong lũ cuốn bấy nhiêu. Người ta nói nước chảy đá mòn.đá còn mòn huống chi là lòng người. Tôi nhớ hình ảnh một bà má ngồi coi ti vi vừa khóc, khi thấy đồng bào mình ngoi ngóp trong cơn cuồng thủy. Nhớ tôi không kìm được nước mắt. Bài “Mẹ xem tin Lũ” tôi đã viết trong tâm trạng ấy. Viết vào mùa thu nhưng không có trăng đâu. Chỉ có nước lũ trào xoáy trong lòng thôi.
Để chia xẽ với bà con vùng lũ- mà nhất là với các em thiếu niên nhi đồng- nỗi vất vả trong cơn lũ chụp vào dịp Trung thu 2001, chúng tôi xin gởi tới các em thiếu niên nhi đồng và các bạn nghe Đài, bài thơ ấy của nhà thơ Văn Quốc Thanh.
Mẹ xem tin lũ
Văn Quốc Thanh
Giờ thời sự Mẹ qua nhà hàng xóm
Trên màn hình lũ xóa một vùng quê
Đồi trọc, rừng thưa không ngăn nổi lũ về
Tiếng gào thét như nghiêng trời xé gió
Đôi má hóp hom hem lệ nhỏ
Mẹ lao lên về phía truyền hình . . .

Và mỗi lúc vẫn hung tin lũ dữ
Mưa điên cuồng trút nước xuống trần gian
Cửa nhà trôi lũ quét bạo tàn
Bao sự sống dập vùi trong cái chết
Phút căng thẳng Mẹ ngây ra ngờ nghệch
Mẹ lao lên về phía truyền hình . . .

Ôi trăm nghìn mảnh vụn là vạn kiếp sinh linh
Mẹ ngơ ngác bàng hoàng trong đổ nát . . .

Bão táp qua đi, Mẹ đến bàn thờ
Cây nhang cháy biết ai người thân thuộc
Thôi, Mẹ đốt cho miền Trung núm ruột
Chút khói hương sưởi ấm lòng người
Mẹ nói thế và nguyện cầu giông tố
Lũ thôi về và bão cũng đừng gieo
Miền Trung ơi! Chiếc đòn gánh quặt quèo
Oằn vai nặng giữa hai đầu Tổ quốc

Nhà dột nát thân gầy như que củi
Sợi tóc bạc phơ rũ xuống lưng còng
Va-li rách còn dăm ba tiền lẻ
Bàn tay run gom lại từng đồng
Miếng khi đói …Ôi tấm lòng của Mẹ
Có gì hơn ngoài cuộc sống long đong!


Cùng đi trong đoàn, có một nữ nhà thơ rất trẻ và rất đẹp, tên chị là Thu Nguyệt. Với Thu Nguyệt, từ thành phố cùng Nguyễn Trọng Tín xuống thực tế Đồng Tháp lần này, coi như là một cuộc hành hương. Đến chỗ nào dừng chân, bao giờ Thu Nguyệt cũng bơi xuồng đi bẻ bông điên điển và nhổ bông súng làm thức ăn cho cả đoàn. Trong túi áo của chị lúc bấy giờ, đã có sẵn một bài thơ rất hay về quê hương mùa lũ.


TRĂNG NGUYÊN
Quê mình ở phía nước dâng
Mưa giăng, chớp sáng buồn bâng khuâng buồn
Bếp nghèo khói cũng như sương
Mịt mờ ôm những nỗi buồn trắng tay
Chiều như không đỡ nổi ngày
Hoa thơm như thể đọa đày kiếp nhau
Lòng như bông súng trắng phau
Nổi theo con nước lao xao gió đồng
Quê nhà như có như không
Quê người như có mà không có gì
Con cò bay lả bay đi
Chân trời xa biết có gì khác không!
Mỗi lần trời trở cơn dông
Lòng bông súng bỗng mênh mang nước tràn
Đêm mơ tát nước bên đàng
Lỡ tay múc ánh trăng vàng vẹn nguyên.


Khi Thu Nguyệt tặng tôi bài thơ, cũng là lúc trời nổi dông đùng đùng. Chiếc tàu đò PHƯỚC LỢI nhảy chồm chồm trên sóng. Từng dòng chữ của Thu Nguyệt trên trang giấy như chực văng bắn ra ngoài. Vượt qua cánh đồng rộng mênh mông như biển, tàu chúng tôi nhập vào sông lớn.. Vàm sông ngút ngát, sóng lưỡi búa dựng bựng bựng; xoáy nước réo hù hụ. Chúng tôi vào tới thị trấn Tam Nông lúc hoàng hôn đã buông lãng đãng. Tôi cùng với nhà văn Thai sắc đi thăm người bạn là hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Tam Nông. Ba chúng tôi thả bộ tà tà ra chợ huyện, rồi leo lên sân thượng một nhà hàng vắng khách ngôi uống bia và nghe nhạc Céline Dion. Bấy giờ trăng đang chín vào rằm. Vầng trăng mỏng mảnh như một cái dĩa thép, treo chên chếch trên bầu trời trong veo trong vắt. Từ trên cao nhìn vọng ra sông lớn, vầng trăng dưới nước lại càng đẹp hơn. Lũ cuốn cuồn cuộn, sóng lớn làm vầng trăng vỡ tóe ra muôn ngàn mảnh. Sóng dựng ánh trăng lóe lên lấp lánh muôn vàn mảnh vàng mảnh bạc. Giọng Célin Dion trong veo trong vắt. Bài “Je Crois toi” nói về con tàu Titanic cất lên nghe thảng thốt như từ sông lớn vọng lại, như từ miền huyền sử nào vọng lại. Vầng trăng đêm thu mùa lũ trở nên kỳ ảo lạ thường. Bao nhiêu người chìm trong băng giá ngoài đại dương? Bao nhiêu bà con ta, con em ta đang ngập chìm trong lũ? Giọng hát vàng của Céline Dion vẫn cứ ngân lên ngân lên…
Tôi nói với Thai Sắc:
- Nghe Céline Dion hát, tự nhiên tôi nhớ bài thơ “Hát dưới trăng” của Thu Nguyệt qúa chừng. Cái cô gái Tháp Mười mỏng mảnh như giọng hát của Céline Dion này, vậy mà viết được những bài thơ sâu thăm thẳm.
Thai Sắc nói với tôi:
- Con nhỏ bông súng, con nhỏ điên điển ấy, hồi học Cao đẳng Sư phạm đã có thơ đăng tùm lum trên báo Văn nghệ Trung ương. Ông thấy nó đẹp không? Đứt duôi là nó đẹp như bông súng, bông lục bình rồi còn gì! Cứ nhìn gương mặt nó nghiêng nghiêng trên trang giấy, là cảm hứng, là uống bia không cần mồi mà vẫn chảy ra thơ tình lai láng. Hồi năm ngoái vô đồng đón Trung thu, nó đứng bẻ bông điên điển làm người mẫu cho cánh chụp hình bấm máy, nhập vai say sưa tới mức cô nàng té ùm xuống nước. Khi ngồi sấy tóc bằng nắng sợi và gió sợi bên ngạch cửa, cô nàng nghiêng đầu lắng giọng ca vọng cổ của anh hàng xóm, lóe ra được bài thơ “Hát dưới trăng”.Nhờ vậy mà tôi viết được truyện ngắn “Mùa bông điên điển”.
Truyện ngắn “Mùa bông điên điển” của Thái dài lắm. Thôi, dể mời các cùng thưởng thức bài thơ “Hát dưới trăng” của nhà thơ Thu Nguyệt vậy.

HÁT DƯỚI TRĂNG

Thu Nguyệt

Trăng trải nệm bóng cây ta ngồi hát
Gió đùa cành cho nệm đổi hoa văn
Màu tóc như đêm, màu da như trăng
Lời hát đẹp khiến chị Hằng phụng phịu
Mơ mộng đất mơ mộng trời dìu dịu
Ta một đôi, trăng một mảnh cho đời
Nốt nhạc bay chen chúc ngời ngời
Sao thiếu chỗ tới lui nhấp nháy
Ôi bài hát ngày nào như mới đấy
Người xa rồi trăng khuyết nửa thương yêu
Biết đời mình chỉ được hát bấy nhiêu
Như kẽ lá trăng tròn rơi chút sáng
Rồi ngày tháng bao tròn ngày tháng
Như Ngọc trai với hạt cát vô tình
Người vĩnh viễn xa, tôi không hát một mình
Trăng lặn xuống dấu chân ngày tiễn biệt.


Hồ Tĩnh Tâm
Nhặt nhạnh thóc đời

Không có nhận xét nào: